Kentsel Planlamada Yeni Arayışlar – Ontoloji ve Planlama

YEM Yayın’ın, Prof.Dr. Ahmet Alkan tarafından kaleme alınan yeni kitabı Kentsel Planlamada Yeni Arayışlar - Ontoloji ve Planlama yayımlandı. Kitap; okuyucuyu, özellikle de tasarımcıları, “mekân ve zamanı ontolojik zeminde yeniden düşünmeye” davet ediyor.

 Toplumsal yapı, bilim ve teknolojik değişim sürecinde başat bir rol üstlenen mekân, son yüz yıllık süreçte çözümü zor bir sorun alanına dönüştü. Hayal kurmayı ve düşünmeyi, mimar kimliğini besleyen en verimli
kaynak olarak gören Ahmet Alkan, Kentsel Planlamada Yeni Arayışlar - Ontoloji ve Planlama adlı kitabında, bu alanda yaşadığımız derin sorunları aşabilmek için ihtiyaç duyduğumuz bütüncül çözüm arayışlarına katkı verebilme ümidiyle, “mekân ve zamanı ontolojik zeminde yeniden düşünmeyi” tartışmaya açıyor.

 Kitapta açılımını yaptığı “özgür kent”in, doğa hakkını önceleyen ve insanlık için sürekli yaşanabilir bir mekân inşasının ontolojik ilkelerini açığa çıkaran bir model olarak üzerinde düşünülmesi gereken bir kavram olduğunun altını çizen Ahmet Alkan şöyle söylüyor:

“... Sahip olduğumuz tarihsel birikim şu hususu açığa çıkarmıştır: Ontolojik bütünlük içinde, kenti ve kentsel planlamayı kavrayıp evrenin determinizminden beslenen bilimsel yöntem ve tekniklerden yararlanarak, sorunların varoluşsal kökenleriyle yüzleşmeden ve bu nedenleri değiştirebilecek araçları geliştirmeden kenti inşa etmeye çalışmak, bugüne kadar kentsel planlamadan beklediğimiz sonuçları vermemiştir. Planlama disiplini, kendini evrenin yaşadığı büyük değişimlere uyumlu olarak yenilemek zorundadır.

Planlamacılar olarak, kendi kapımızın önünü süpürmek adına, doğanın ontolojik yapısında var olan ilkeleri, insanlığın kendi elleriyle başlattığı değişimin açığa çıkardığı ivmelenen güçleriyle birlikte değerlendirmenin yollarını bulmalıyız.

Planlamada ekonomik ve politik baskılardan arındırılmış bir süreç, ‘özgür kente’ doğru başlayacak düşünsel yolculuğumuzun başlangıç aşamasıdır... Bunu planlamanın ilkesel bağlamında kuracağımız ‘büyük fikir’den, fenomenal planlama aşamasına kadar bütünlük içinde inşa edeceğimiz ‘tutarlılık’ ile sağlayabiliriz...

Yeni neslin varlığını koruyabilmesi sosyal yapı-teknoloji-mekân/zaman etkileşimini bu bilinç düzleminde algılamasına bağlıdır...”

 Grafik tasarım ve uygulaması Resul Atabay tarafından yapılan kitabın kapağında Heval Zeliha Yüksel Üçok’un kentsel dokunun nakış gibi işlendiği bir mimari eskizi yer alıyor.

 AHMET ALKAN KİMDİR?

1954 Konya, Ahırlı doğumlu. Y. Mimar ve kent plancısı. Bilim (Prof.Dr.) ve siyaset (milletvekili) insanı. Aynı zamanda, mimari proje üretmeyi hayatının anlamı olarak görüp her döneminde çizen ve fırsat buldukça da inşa eden, uygulamacı bir meslek adamı. 1978 yılında başladığı akademik hayatında çok sayıda bildiri, makale, seminer, konferansa katılımının yanı sıra düzenlediği ulusal ve uluslararası sempozyumlar ve yayıma hazırladığı dergi ile (ICONARP) kuruluşuna öncülük ettiği ve kurucu dekanlığını yaptığı (2012-2018) Selçuk Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’ni kurumsal kimliğe kavuşturmak hayatının önemli amaçları arasında yer almıştır.

Hayal kurmayı, mimar kimliğini besleyen en verimli kaynak olarak gören Alkan, şiir ve edebiyatla da meşgul olmaktan geri durmamıştır. Farklı bilim dallarında yetiştirdiği binlerce meslek insanını hayatının amacı ve gurur kaynağı olarak gören Ahmet Alkan, birikimlerini ve yaşadıklarını kayda geçirmeyi de kalan ömrünün toplumsal ve bilimsel sorumluluğu olarak görmektedir.

 YAZARIN KİTAPLARI

• Gelişim Süreci İçinde Kentin Sosyo-Ekonomik Analizi, KDMMA Yayını, Konya, 1981.
• Tarihi Çevre Düzenleme İlkeleri, KDMMA Yayını, Konya, 1982.
• Şehirsel Yerleşmelerde Teknik Altyapı Planlamasında Yararlanılabilecek Yeni Bir Yöntem Araştırması, SÜ Yayını, 1983.
• Konya; Tarihi Kentin Planlama Sorunları, Konya, 1994.
• 20. Dönemden Kesik Çizgiler, TBMM Yayınevi, Ankara, 1996.
• Sevda Mevsimi, Palet Yayınevi, Konya, 2013.
• 68 İkliminde TİPİ, Akçağ Yayınevi, Ankara, 2015.
• Naz Demi, Palet Yayınevi, Konya, 2019.
• Anılarla Son Elli Yılın Mimarlık ve Planlama Pratiği, YEM Yayın, İstanbul, 2019.
• Karıncanın Anılarından Köşede Kalanlar, Palet Yayınevi, Konya, 2021.