Arredamento Mimarlık Tasarım Kültürü Dergisi 355. Sayı / Mimarlık Kolektifleri: Alternatif Mimarlık Pratiklerinin Peşinde

Yeni sayı, “Mimarlık Kolektifleri: Alternatif Mimarlık Pratiklerinin Peşinde” başlıklı Tema dosyasında Türkiye’de kolektif mimari üretimin imkân ve zorluklarını tartışmaya açıyor.

Mimari hizmet piyasasının neoliberal dönemde çok güçlü bir biçimde ekonomik gerçekliklere mesafelenemez hale geldiği bir çağda yaşıyoruz. Kuşkusuz mimarlığın her çağda ekonomik koşullarla doğrudan bağlantılı bir etkinlik olduğu tartışılmayacak kadar açık bir gerçek. Ancak, bu gerçek giderek alternatif mimarlık yapma imkânlarını da daralttı. İki dünya savaşı arasında o imkânları zorlayanlar sistemle en uyumlu mimarlar arasında bile azımsanmayacak sayıdaydı. Bugün böyle bir pozisyon alış neredeyse istisnai. Fakat, paradoksal olarak aynı daralma alternatif mimarlık arama taleplerini de yükseltmiş görünüyor. Ekonomik getirilerden ve kazançtan, dolayısıyla rant üretimini tırmandırmaktan çok, mekân üretimi talebi olanların özgül gereksinmelerini dikkate alan mimar gruplaşmaları dünyanın hemen her yerinde yaygınlaşıyor. Öncelikle yatırımcının taleplerini değil, ihtiyaç sahibinin koşullarını anlamayı ve onları yanıtlamayı deneyenler var. Tema dosyası Türkiye’de söz konusu gerçeği dikkate almayı deneyen ve mimarlık kolektifi olarak adlandırılabilir bir dizi grubun neyi amaçladığını, bunları ne kadar gerçeğe dönüştürebildiğini, dertlerini ve başarılarını ortaya koymak üzere tasarlandı. Dosyada M. Gökhan Berk, M. Tolga Akbulut, Öncül Kırlangıç ve Esra Sert’in konuya “dışarıdan” yaklaşan genel değerlendirmelerine; Arazi Assembly, Başka Bir Atölye, Herkes İçin Mimarlık Derneği, Koluba – Yapı Kolektifi, Lokal: Araştırma ve Tasarım İşliği, Plankton Project, Roof Coliving, Şehrine Ses Ver, TAG Platform, Urban.koop, Ücretli Çalışan ve İşsiz Mimarlar Forumu’nun kolektif üretimin imkân ve zorluklarını “içeriden” tartıştıkları katkıları eşlik ediyor.

Ağustos ayında yitirdiğimiz mimar Nişan Yaubyan, yeni sayıda Elif Gündoğdu, Işıl Baysan Serim ve Yaşar Marulyalı’nın metinleri ile anılıyor.

Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası’nın (ÇEİS) katkılarıyla yayınlanan “Opus Caementicium” başlıklı yazı dizisinin yeni bölümünde, Almanya-Neuss’ta Insel Hombroich müze yerleşkesinin içinde konumlanan Langen Foundation yapısına odaklanıyor. Japon mimar Tadao Ando’nun 2004’te kullanıma açılan ve Almanya’daki ikinci işi olan bu önemli yapıyı Pınar Gökbayrak değerlendiriyor.

Can Altay’ın, “Ahali Conversations” başlıklı podcast serisi kapsamında mimar ve yazar Keller Easterling ile yaptığı söyleşiye yer veren 355. sayıda; Altay ve Easterling, yazarın son kitabı Medium Design odağında kültürel bir üretim alanı olarak tasarımın bünyesinde barındırdığı anlamlandırma, bilgi üretme ve dünyalar yaratma araçlarını tartışıyorlar.

Sayıda ayrıca; Gizem Demirci ve Murat Çetin “Acele Giden ‘Ecdad’a Gider mi?” başlıklı yazılarında, Haydarpaşa ve Beşiktaş’ta yürütülmüş iki kazı etkinliği çerçevesinde, arkeolojik kazıların ana sorunlarından biri olan zaman baskısının etkilerini karşılaştırmalı bir analizle ele alıyorlar.